Category: Uncategorized

Опубликовано 8 апреля, 2018

Կլիմա: Դուք արդեն գիտեք, որ Երկրի տարբեր վայրերում եղանակա­յին պայմանները միշտ փոփոխվում են: Սակայն ամեն տարի նույն վայ­րում եղանակային պայմանները գրեթե նույն ձևով կրկնվում են:

Օրինակ՝ ձեր բնակավայրում ամեն տարի ձմեռը ցուրտ է, գարունն ու աշունը համեմատաբար մեղմ են ու խոնավ, իսկ ամառը՝ չոր ու շոգ: Դա կրկնվում է ամեն տարի:

Տվյալ վայրին բնորոշ միանման եղանակների բազմամյա կրկնու­թյունը կոչվում է կլիմա:

Կլիմայի իմացությունը մարդկանց համար շատ կարևոր նշանակու­թյուն ունի: Կլիմայով են պայմանավորված տվյալ վայրի գետերի ու լճերի սնումը, օրգանական աշխարհի հարուստ կամ աղքատ լինելը գյուղատնտեսությունը նույնպես ամբողջովին կախված է կլիմայից: Կլիմայական պայմաններն ազդում են նաև մարդու առողջության վրա:

Երկրագնդի վրա կլիմայական պայմաններր շատ բազմազան են և պայմանավորված են մի շարք գործոններով:

Դրանցից առավել կարևոր են աշխարհագրական լայնությունը, տե­ղանքի բարձրությունը, օվկիանոսների ազդեցությունը, գերիշխող քամիները, ծովային հոսանքները և այլն:

Տարբեր լայնություններում Արեգակից ստացվող ջերմության քանակը տարբեր է: Հասարակածային շրջաններում միշտ տաք է, իսկ դեպի բևեռներ կլիման աստիճանաբար ցրտում է։

Նույն աշխարհագրական լայնության վրա կարող է դիտվել տարբեր կլիմա: Օրինակ՝ Երևանն ու Սևանը գտնվում են գրեթե նույն աշխար­հագրական լայնությունում, սակայն Սևանը մոտ 1000 մ բարձր է Երևանից: Այդ պատճառով էլ՝ Սևան քաղաքն ունի ավելի խոնավ ու զով կլիմա, իսկ Երեանը՝ չոր ու տաք: Հետևաբար կլիման կախված է նաև տեղանքի բացարձակ բարձրությունից:

Օվկիանոսների ազդեցությունր մեծ է երկրագնդի այն շրջանների հա­մար, որոնք գտնվում են ծովափնյա կամ դրան մոտ տարածքներում: Այդ շրջաններում օվկիանոսների և դրանց տաք հոսանքների ազդեցությամբ ձևավորվում է ծովային մեղմ ու խոնավ կլիմա:

Կլիման կախված է նաև գերիշխող քամիներից: Պասսատները և մուսսոնները բերում են առատ տեղումներ. պասսատները՝ հասարակածային շրջաններում, իսկ մուսսոնները՝ ծովափնյա շրջաններում:

Կլիմայի հիմնական տիպերը: Երկրագնդի վրա առանձնացվում են կլիմայի հետևյալ հիմնական տիպերը՝ ծովային, ցամաքային, մուսսոնային և միջերկրածովային:

Ծովային կլիման ձևավորվում է ծովերի և օվկիանոսների առափնյա շրջաններում: Ծովային կլիմային բնորոշ են ամբողջ տարին թափվող ա­ռատ տեղումներ և օդի ջերմաստիճանի փոքր տատանումներ:

Ցամաքային կլիման առաջանում է ցամաքների վրա: Ձմեռը ցուրտ է, իսկ ամառը տաք: Տեղումները քիչ են: Նման կլիմա ունի նաև մեր հանրա­պետությունը։

Մուսսոնային կլիմայի ձևավորման գլխավոր պատճառը ձեզ արդեն հայտնի մուսսոնային քամիններն են, որոնք հիմնականում դիտվում են ծովափնյա շրջաններում: Կլիմայի այս տիպին բնորոշ են ցուրտ ու չոր ձմեռներ և տաք ու խոնավ ամառներ:

Միջերկրածովային կլիմա անվանումը հուշում է, որ կլիմայի այս տիպը բնորոշ է հենց Միջերկրական ծովի առափնյա շրջաններին: Ձմեռը մեղմ է ու խոնավ, իսկ ամառը՝ չոր ու շոգ:

Հարցեր և առաջադրանքներ  

1. Ի՞նչ է կլիման:
   Տվյալ վայրի եղանակը:
2. Կլիման ձևավորող ի՞նչ գործոններ գիտեք:
   Աշխարհագրական լայնությունը, տե­ղանքի բարձրությունը, օվկիանոսների ազդեցությունը, գերիշխող քամիները, ծովային հոսանքները և այլն:
3. Ձեր բնակավայրի կլիման ձևավորող ո՞ր գործոնն է գլխավորը։
   Աշխարհագրական լայնությունը:
4. Թվարկեք կլիմայի հիմնական տիպերը: Մեր երկրը ունի ցամաքային կլիմա ո՞ր կլիմայի տիպն է բնո­րոշ ձեր բնակավայրին:ետևաբար կլիման կախված է նաև տեղանքի բացարձակ բարձրությունից: Երկրագնդի վրա առանձնացվում են կլիմայի հետևյալ հիմնական տիպերը՝ ծովային, ցամաքային, մուսսոնային և միջերկրածովային:
5. Ինչո՞վ է ծովային կլիման տարբերվում ցամաքայինից: Ինչո՞վ է ծովային կլիման տարբերվում ցամաքայինից:
   Ծովային կլիմային բնորոշ են ամբողջ տարին թափվող ա­ռատ տեղումներ և օդի ջերմաստիճանի փոքր տատանումներ:Ցամաքային կլիման առաջանում է ցամաքների վրա: Ձմեռը ցուրտ է, իսկ ամառը` տաք,  տեղումները քիչ են:
6. Ինչո՞վ է մուսսոնային կլիման տարբերվում միջերկրածովայինից:
   Մուսսոնային կլիմայի ձևավորման գլխավոր պատճառը ձեզ արդեն հայտնի մուսսոնային քամիններն են, որոնք հիմնականում դիտվում են ծովափնյա շրջաններում: Կլիմայի այս տիպին բնորոշ են ցուրտ ու չոր ձմեռներ և տաք ու խոնավ ամառներ:Միջերկրածովային կլիմա անվանումը հուշում է, որ կլիմայի այս տիպը բնորոշ է հենց Միջերկրական ծովի առափնյա շրջաններին: Ձմեռը մեղմ է ու խոնավ, իսկ ամառը՝ չոր ու շոգ:

Опубликовано 13 марта, 2019

Մեզ հիացմունք են պատճառում երկնքի աստղերը, բարձր լեռները, հարթավայրերը, օվկիանոսները, գետերը և այլն: Զարմանալի է նաև բույսերի և կենդանիների աշխարհը: Բայց երկրագնդի վրա ամենայուրահատուկը մարդն է: Մարդը ևս կենդանի բնության մաս է կազմում: Ինչպես մյուս կեն­դանի օրգանիզմները, նա նույնպես շնչում է, սնվում, աճում, զարգանում, ունենում երեխաներ: Դրա համար էլ մարդուն անհրաժեշտ է օդ, ջուր. լույս, ջերմություն, սնունդ: Առանց բնության մարդը չի կարող գոյություն ունենալ, ապրել և աշխատել: Մարդն ապրում է գրեթե ամենուր՝ ծովափերում և լեռներում, երկրագնդի տաք և ցուրտ վայրերում,  անջուր անապատներում և փարթամ անտառների հարևանությամբ: Նա օգտվում է բնության բարիքներից, ինչպես մյուս կենդանիները: Բայց, ի տարբերություն նրանց, մարդը ստեղծում է այդ բարիքներից օգտվելու գործիքներ, մեքենաներ, սարքեր: Որովհետև մարդը բնության միակ բանական, այսինքն՝ մտածող էակն է: Նա ունի նաև խոսելու և աշխատելու ունակություն: Դրանց շնորհիվ մարդը ստեղծել է յուրօրի­նակ աշխարհ՝ ժամանակակից քաղաքներ և գյուղեր, գործարաններ և ֆաբրիկաներ, ճանապարհներ և կամուրջներ, ավտոմեքենաներ և տիեզերանավեր, հեռուստացույցներ և համակարգիչներ: Մարդիկ գրում են գրքեր, նկարահանում ֆիլմեր, ստեղծում քանդակներ, երաժշտություն, նկարներ: Նրանք ուսումնասիրում են բնությունը, նրա գաղտնիքները: Որպես սնունդ մարդն օգտագործում է բու­սական և կենդանական ծագում ունեցող սննդա­մթերք: Դրա համար նա մշակում է հողը՝ աճեց­նելով տարբեր բույսեր, պահում է ընտանի կեն­դանիներ, որսում ցամաքում և ջրում ապրող կենդանիներ: Ապրելով և աշխատելով բնության մեջ՝ մարդն անխուսափելիորեն ներգործում է բնության վրա և փոխում այն: Օրինակ՝ մարդու մեղքով անհետացել և անհետանում են բազմաթիվ կենդանիներ և բույսեր, ջրերն ու հողը աղտոտվում են թունավոր նյութերով, օդում հայտնվում են կենդանի օրգանիզմների համար վտանգավոր նյութեր: Մարդը չի կարող չօգտվել բնությունից, սակայն նա միաժամանակ պետք է հոգ տանի նաև դրա պահպանման համար: Գոյություն ունեցող բույսերի և կենդանիների պահպանության համար ստեղծվում են պետության կողմից պահպանվող տարածքներ՝ արգելոցներ: Հազվագյուտ և անհետացման եզրին գտնվող բույսերի և կենդանիների անունները մտցվում են հատուկ՝ Կարմիր գրքերի մեջ: Մարդը չպետք է մոռանա, որ ինքը բնության մի մասն է և ոչնչաց­նելով բնությունը՝ կործանման է դատապարտում ինքն իրեն:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ինչո՞վ է մարդը տարբերվում կենդանիներից:
   Մարդը ավելի խելացի է քան կենդանիները:
2. Ինչ չափով է մարդը կախված բնությունից: Բեր օրի­նակներ:
   Եթե բնություն չնիներ մարրդիկ չեին կարով ապրել:
3. Ինչպե՞ս է մարդը ներգործում բնության վրա: Բե’ր օրի­նակներ:
   
4. Ինչպե՞ս է մարդը պահպանում բնությունը: Բեր օրի­նակներ:

1. Как называются слова, которые здесь перечислены?

Бегемот, болезнь, верблюд, гроза, дождь, диван, доброта жадность, инженер, костюм, карандаш, охотник, печаль, посуда, вьюга, радость, писатель, друг, упрямство, актер.

Впишите слова:

инженер, охотник, писатель, актер, друг — люди;

бегемот, верблюд — животные;

диван, костюм, карандаш, посуда — предметы, вещи;

болезнь, доброта, жадность, печаль, радость, упрямство — чувства, качества человека;

гроза, дождь, вьюга — явления природы.

2. Прочитайте начало текста. Продолжите его.

Лес.

Вот и пришла осень в лес. Все деревья, кусты, цветы  пожелтели и высохли. Листья начали падать и становятся сухими и птицы улетели. Осень закончилась ,пришла зима.
На деревьях нечего не росло. Животные спрятались по домам. Ветер накрыла снегом все деревья. Дети радостно играли в снежки. Потом пришла весна, расцвели деревья и цветы. Птицы прилетели. Солнышка вышла, и природа начала расцветать. Пришло лето, стало очень жарко. Начались летние каникулы. Детишки играли с водой и веселились. Так повторялось каждый год.

3. Продолжите ряд слов.

Названия деревьев: дуб, яблоня, береза.

Название цветов: подснежник, ромашка, роза.

Названия грибов: боровик, мухомор, лисичка.

Названия птиц: воробей, ворона, курица.

Названия животных: тигр, лев, рысь.

4. Прочитайте. Запишите слова в два столбика.

Музыка, композитор, картина, художник, сочинять, пение, певец, гнездо, птичка, петь, бабочка, цветок, машина, водитель, учить. (Кто? Что?)
Кто?                        Что?
Композитор       Музыка
Художник            картина
певец                     
птичка                  пение
бабочка                гнездо
водитель              цветок,
машина

5. Спишите, вставляя нужные предлоги.

Всё лето листья подставляли солнцу свои ладошки. Они пропитались солнцем. К осени листочки стали золотыми (в, за, к). Капля воды стукнула по листку (с, по). Лист упал. Синица села на дерево (на, до, над). Ветер закружил листву. Зашумел золотой дождь. Как красиво осенью в лесу (по, из, в)!

6. Прочитайте. Разделите текст на предложения. Спишите. В конце предложений поставьте нужные знаки препинания.

Из родников вода течёт в ручьи. Из ручьёв она бежит в реки. Большие реки текут в моря. Куда девается вода из моря? Почему она не бежит через край? Вода из моря поднимается туманом. Из тумана рождаются тучи. Из туч вода падает на землю.

7. Продолжите:

Одежда: шуба, штаны, кофта

Пища: суп, яичница, хлеб

Напитки: чай, кофе, лимонад

Посуда: тарелки, вилки, ложки

Учебные вещи: книга, тетрадь, учебник

8. Составьте 3 вопросительных и 3 побудительных предложения.
 Ребята, давайте очистим территорию школы от осенних листьев!
2) Давайте соберём грибы.
3) Убирай пол.
Вопросительные предложения:
1) Вы придёте на олимпиаду?
2) Как тебя зовут?
3) Сколько тебе лет?

Опубликовано 9 апреля, 2018

Քամու բնութագրիչները: Քամու բնութագրիչներից կարևոր են քա­մու ուղղությունը, արագությունը և ուժը: Այս բնութագրիչները մարդու կյանքի և տնտեսական գործունեության համար ունեն կարևոր նշանա­կություն: Անհիշելի ժամանակներից մարդը կարողացել է զանազան մի­ջոցներով, օրինակ՝ ծովի ալիքներով, ծածանվող դրոշակով, ծխնելույզ­ների ծխի շեղման չափով, որոշել քամու ուղղությունը, արագությունը և ուժը:

Օդերևութաբանական կայաններում տեղադրված հողմացույց կոչվող սարքով որոշում են քամու ուղղությունը և ուժը:

Ընդունված է քամին կոչել հորիզոնի այն կողմի անունով, որտեղից փչում է: Օրինակ՝ եթե քամին փչում է հարավից, ապա անվանում են հա­րավային քամի:

Քամու ուղղությունը որոշելու համար օգտվում ենք հողմացույցի շար­ժական սլաքից, որը քամու ազդեցությամբ ազատ պտտվում է: Սլաքը սուր ծայրով միշտ ուղղված է լինում քամու դեմ, այսինքն՝ դեպի հորիզոնի այն կողմը, որտեղից քամին փչում է:

Քամու ուժը կախված է իր արագությունից:  Քամու ուժը չափում են բալերով՝ 0-ից մինչև 12 բալ: Անհողմ եղանա­կին քամու ուժը 0 բալ է, իսկ եթե քամու ուժը 12 բալ է, ապա փոթորիկ է, որի ընթացքում ծառերն արմատախիլ են լինում, պոկվում են շենքերի տանիքները և այլն:

Քամու արագությունը որոշում են հողմաչափ կոչվող սարքով:

Քամու ուժի օգտագործումը: Հա­զարամյակներ շարունակ քամու ուժը մարդն օգտագործել է տարբեր նպա­տակներով՝ նավարկել է առագաստանավերով, կառուցել հողմաղացներ:

Քամու ուժի օգտագործման առա­ջին՝ պարզագույն միջոցը եղել է առագաստը, որի օգնությամբ մարդը հազա­րամյակներ շարունակ օվկիանոսում փո­խադրել է բեռներ ու մարդկանց:

Քամու ուժով են աշխատել նաև հողմաղացները, որտեղ հատուկ պատ­րաստված թիակների օգնությամբ քամին պտտել է քարը և աղացել հացահատիկը:

Քամու ուժի օգտագործման ժամանակակից ձևերից են հողմաէլեկտրակայանները, որոնց միջոցով արտադրում են էլեկտրաէներգիա:

Ժամանակակից հողմաէլեկտրակայաններն աշխատում են քամու ցանկացած ուղղության և ուժգնության պայմաններում:

Երկրագնդի վրա քամու էներգիան համարվում է անսպառ: Ուստի հող­մաէլեկտրակայանների միջոցով էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը հա­մաշխարհային էներգետիկայի հեռանկարային ճյուղերից մեկն է:

Բացի այդ՝ հողմաէլեկտրակայանները չեն աղտոտում շրջակա միջավայրը և ավելի էժան ու արագ են կառուցվում:

Այսօր աշխարհի շատ երկրներում կան կառուցված բազմաթիվ հողմաէլեկտրակայաններ: Դրանք լայն տարածում ունեն հատկապես եվրո­պական երկրներում և ԱՄՆ-ում: Հայաստանում նույնպես կառուցվել են հողմաէլեկտրակայաններ:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ բնութագրիչներ ունի քամին:
   Քամու կարևոր բնութագրիչներից են ՝ ուժը, ուղղությունը և արագությունը։
2. Ի՞նչ սարքով և ինչպե՞ս են որոշում քամու ուղղությունը:
   Քամու ուղղությունը և ուժը որոշում են հողմացույց կոչվող սարքով։
   Քամու ուղղությունը որոշելու համար օգտվում ենք հողմացույցի շար­ժական սլաքից, որը քամու ազդեցությամբ ազատ պտտվում է: Սլաքը սուր ծայրով միշտ ուղղված է լինում քամու դեմ, այսինքն՝ դեպի հորիզոնի այն կողմը, որտեղից քամին փչում է:
3. Ինչի՞ց է կախված քամու ուժը, ի՞նչ միավորով են չափում:
   Քամու ուժը կախված է իր արագությունից։ Քամու ուժը չափում են 0֊ից 12 բոլերով։
4. Ի՞նչ սարքով են չափում քամու արագությունը, ո՞րն է չափման միավորը:
   Քամու արագությունը որոշում են հողմաչափ կոչվող սարքով:
5. Ի՞նչ նպատակներով է օգտագործվում քամու ուժը:
   Քամու ուժը մարդն օգտագործել է տարբեր նպա­տակներով՝ նավարկել է առագաստանավերով, կառուցել հողմաղացներ:

В одном доме жили две девочки – Рукодельница да Ленивица. Рукодельница была умная девочка. Она рано вставала, одевалась, за дело принималась: печку топила, избу мела, а потом на колодец за водой ходила. А Ленивица в постельке лежала, потягивалась, с боку на бок переваливалась. Потом встанет, да и сядет к окошку мух считать: сколько прилетело, да сколько улетело. Как всех пересчитает Ленивица, так уж не знает, за что приняться и чем бы заняться. Сидит и плачет, что ей скучно. Между тем Рукодельница воду принесёт, затем примется чулки вязать, да рубашки шить. И не было никогда ей скучно. Однажды Рукодельница пошла за водой, опустила ведро в колодец на верёвке. Верёвка оборвалась, и ведро упало в глубокий колодец…
Нечего было делать. Рукодельница ухватилась за верёвку и опустилась по ней к самому дну. Только тут с ней чудо случилось, смотрит: перед ней печка, а в печке сидит румяный пирожок, поглядывает да приговаривает:
– Я совсем готов, подрумянился. Кто меня из печки возьмёт, тот со мной и пойдёт!
Рукодельница схватила лопатку, вынула пирожок и положила его за пазуху. Идёт она дальше. Перед нею сад, а в саду стоит дерево, а на дереве золотые яблочки; яблочки листьями шевелят и говорят:
– Мы яблочки наливные, вкусные. Кто нас с дерева стрясёт, тот нас себе и возьмёт. Рукодельница подошла к дереву, потрясла его, и золотые яблочки так и посыпались к ней в передник. Рукодельница идёт дальше. Смотрит перед ней Мороз Иванович. Сидит он на ледяной лавочке да снежные комочки ест.
– А! – сказал он. – Здорово, Рукодельница! Спасибо, что ты мне пирожок принесла.
Тут он посадил Рукодельницу возле себя, и они вместе пирожком позавтракали, а золотыми яблочками закусили.
– Знаю я, зачем ты пришла, – говорит Мороз Иванович, – ты ведёрко в мой колодец уронила. Отдам я тебе ведёрко, только ты мне за то три дня послужи. Будешь умна, тебе ж лучше; будешь ленива, тебе ж хуже.

чудо – հրաշք                                                                     передник – фартук
положить за пазуху – ծոցը դնել                                     лавочка – скамейка
послужить – ծառայել

1.Найдите в тексте ответы на вопросы и прочитайте их.
1. Чем занималась Рукодельница рано утром?
Она рано вставала, одевалась, за дело принималась: печку топила, избу мела, а потом на колодец за водой ходила.
2. Почему Ленивице было скучно?
Еи было скучна потому что она не работала.
3. Скучала ли Рукодельница?
Да она очень скучала.
4. Что случилось однажды у колодца?
Однажды Рукодельница пошла за водой, опустила ведро в колодец на верёвке. Верёвка оборвалась, и ведро упало в глубокий колодец…
5. О чём попросили девочку пирожок и яблочки?
Они попросили чтобы она их взяла.
6. Кого встретила на дне колодца девочка?
Мороза Ивановича
7. Что предложил Мороз Иванович Рукодельнице?
Он попросил на него работать в замен он отдаст ведро.

2.Согласны ли вы с тем. что …
1. Девочку звали Ленивицей, потому что она была очень ленивой.
Да
2. Девочку звали Рукодельницей, потому что она всё умела делать.
Да
3. Всю работу делала Рукодельница, и Ленивице нечего было делать.
Да
4. На дне колодца первым встретился девочке Мороз Иванович.
Нет
5. Девочка пришла к Морозу Ивановичу с пустыми руками.
Нет
6. Он был очень сердитый и не хотел отдавать ведро.
Нет

3.Подберите соответствующие слова

Какой? – горячий пирожок, глубокая колодец, красивый сад, старый дед;
Какая? – умная девочка, помятая рубашка, белая лавочка, жаркая весна, разноцветная осень;
Какое? – неожиданная чудо, высокая дерево, металлическое ведро, сочное яблоко;
Какие? – вкусные пирожки, золотые яблоки, чистые рубашки, теплые шапки.

4.Подберите слова с противоположным значением.
Глупый-умный
добрый-злой
бледный-румяность
поздно-рано
весело-грустна
лучше-хуже
отнести-привести
подняться-опускаться

5.Вместо точек вставьте нужные слова.
1. Рукодельница всегда рано вставала (встала, вставала) и принималась (принялась, принималась) за дело.
2. Каждый день девочка топила(топила, растопила) печку.
3. Верёвка оборвалась, и ведро упало (падало, упало) в колодец.
4. Мороз Иванович посадил девочку возле себя, и они вместе пирожком позавтракали(завтракали, позавтракали).

Домашнее задание «Мороз Иванович» /часть1/ читать, рассказывать

1.Составьте и запишите словосочетания со словом родной.
край (какой?) – страна (какая?) –Родной край, Родная страна
язык (какой?) – земля (какая?) –Родной язык, Родная земля
город (какой?) – деревня (какая?) –Родной город, Родная деревня
дом (какой?) – сторона (какая?) –Родной дом, Родная сторона
село (какое?) – столица (какая?) – Родное село, Родная столица

2.Прочитайте предложения. Задайте вопросы к выделенным словам.

1. Летит перелётная птица.
   Какая перелётная птица?
   2. Маленький мальчик потерялся.
   Какой мальчик потерялся?
   3. Тут прибежала мама мальчика.
   Кто прибежал?
   4. Книга лежит на столе.
   Какая книга лежит на столе.

3.Вставьте вместо точек слово она. Подчеркните слова, которые оно заменяет.

1. Это моя комната, она светлая и уютная. 2. Лена школьница, она учится в пятом классе. 3. Наша деревня находится в Араратской долине, она большая и красивая. 4. Новая песня очень красивая, она понравилась всем.

4.Составьте с данными словами как можно больше словосочетаний и запишите их.
написать конверт
выписать письмо
надписать слова
переписать текст
подписать дневник
дописать предложение

Я написал письмо другу.
Я выписал слова из текста.
Я надписал слова правильно.
Я переписал текст, по тому, что он был с ошибками.
Я подписал на бумаге.
Я дописал предложение и помог другим.

5.Найдите лишнее слово. Составьте предложения с этим словом.
Улица, проспект, переулок, шкаф, площадь.
Автобус, грузовик, машина, аптека, велосипед.
Река, море, ручей, поле, озеро, океан.

6.Спишите предложения, вставьте вместо точек подходящие по смыслу прилагательные.

1. Это очень интересная книга. 2. Армения – моя родная страна. 3. Не нужно мне солнце чужое, чужая земля не нужна. 4. Из нашего окна видна большая гора. 5. Мне нравится эта армянская песня. 6. Эта комната очень большая и красивая .

Я услышал, как мама сказала кому-то в коридоре:
– Тайное всегда становится явным.
И когда она вошла в комнату, я спросил:
– Что это значит, мама: „Тайное становится явным?”
– А это значит, что если кто-то поступает нечестно, всё равно про это узнают, и будет ему стыдно, и он будет наказан, – сказала мама. – Понял? Ложись спать! Я почистил зубы, лёг спать, но не спал, а всё время думал, как же так получается. И я долго не спал, а когда проснулся, было утро, папа был уже на работе, и мы с мамой были одни. Я опять почистил зубы и стал завтракать. Мама принесла тарелку манной каши.
– Ешь! – сказала мама. – Безо всяких разговоров!
Я сказал:
– Видеть не могу манной каши!
Но мама закричала:
– Посмотри, на кого ты стал похож! Совсем худой! Ешь. Ты должен
поправиться.
Я сказал:
– Не могу.
Тогда мама села со мной рядом, обняла меня за плечи и ласково спросила:
– Хочешь пойдём с тобой в Кремль?
Ну ещё бы… Я не знаю ничего красивее Кремля. Там так много интересного. Поэтому я быстро ответил маме:
– Конечно, хочу в Кремль! Даже очень!
Тогда мама улыбнулась.
– Ну вот, съешь всю кашу, и пойдём. А я посуду вымою. И мама ушла на кухню. А я остался один с кашей. Попробовал – ну, невозможно есть! Тогда я подумал, что, может быть, сахару не хватает. Посыпал песку, – попробовал…Ещё хуже стало. Тогда я взял и налил в кашу воды. Но всё равно было невкусно. И тут я вспомнил, что у нас есть горчица. Я взял и вылил в кашу всю баночку, а когда немного попробовал, у меня сразу глаза на лоб полезли и остановилось дыхание. И я, наверное, потерял сознание, потому что взял
тарелку, быстро подбежал к окну и вылил кашу на улицу. Потом вернулся и сел за стол.
В это время вошла мама. Она посмотрела на тарелку и обрадовалась.
– Ну, что за Дениска! Молодец! Всю кашу съел. Ну, вставай, одевайся, идём на прогулку в Кремль! – И она меня поцеловала.

потерять сознание – կորցնել գիտակցությունը
глаза на лоб полезли – աչքերը ճակատը թռան
остановилось дыхание – շունչը կտրվեց

Найдите в тексте слова с противоположным значением:
Вышла, вставай, заснул, вечер, толстый, похудеть, вкусно.

Вышла-вошла, вставай-ложись, заснул-проснулся, вечер-утро толстый-худой, похудеть-поправится, вкусно-невкусно. .

Найдите лишнее слово.
1. тарелка, ложка, блюдо, каша 3. соль, перец, горчица, торт
2. суп, шляпа, котлеты, сосиски 4. концерт, завтрак, обед, ужин

Найдите в тексте ответы на вопросы и прочитайте их.
1. Как мама объяснила выражение „тайное становится явным”?
Это значит, что если кто-то поступает нечестно, всё равно про это узнают, и будет ему стыдно, и он будет наказан, – сказала мама.
2. Что надо было съесть Денису на завтрак?
Денису на завтрак надо было съесть кашу.
3. Как мама уговаривала Дениса съесть кашу?
Мама Дениса сказала что если ты сеш кашу мы паидом в Кремль.
4. Как Денис пытался съесть кашу? Что он в неё добавил?
Денис пытался съесть кашу добавляя сахар воду и горчитсу.
5. Что сказала мама, когда вошла в комнату?
– Ну, что за Дениска! Молодец! Всю кашу съел. Ну, вставай, одевайся, идём на прогулку в Кремль!

Ответьте на вопросы.
1. Правильно ли поступил Дениска?
Он поступил не правильно.
2. Что бы вы сделали на его месте?
Я бы не съел и ничего не добавил.
3. Из чего обычно состоит ваш завтрак?
Обычно на завтрак я ем яичницу с горохом.
4. Чем, по вашему мнению, закончится эта история?
Мама всё узнает и Денис за всё извинится.
Согласны вы с тем, что...
1. Дениска любил манную кашу.
Нет
2. Мама обещала повести Дениску в Кремль.
Да

3. Дениска съел всю кашу.
Нет
4. Папа завтракал вместе с Дениской.
Нет

Geogebra.classic երկրաչափական ծրագրի միջոցով պատկերել բոլոր գծագրերը.

Տեսական մաս.

Ուղղանկյունանիստը կազմված է   6 ուղղանկյուններից՝ նիստերից։

Ուղղանկյունանիստի նիստերի կողմերը  կոչվում են   ուղղանկյունանիստի կողեր, իսկ նիստերի գագաթները՝ ուղղանկյունանիստի գագաթներ։

Ուղղանկյունանիստի հանդիպակաց նիստերը իրար հավասար են։

Ուղղանկյունանիստն ունի 12 կող, 8 գագաթ  ու  6 նիստ։

Ուղղանկյունանիստի  չափումներն են՝  ուղղանկյունանիստի լայնությունը,   երկարությունը  և  բարձրությունը։

Այն ուղղանկյունանիստը, որի բոլոր կողմերը իրար հավասար են, կոչվում   է  խորանարդ։

Խորանարդը   կազմաված է  6 հավասար քառակուսիներից՝  նիստերից։

Ուղղանկյունանիստի ձև ունեն   բազմահարկ  շենքերը, դասասենյակը,  ակվարիումը և այլն։

Առաջադրանքներ

1. Քանի՞ ուղղանկյուններից է բաղկացած ուղղանկյունանիստը։
   6
2. Ուղղանկյունանիստի նիստերից յուրաքանչյուրը ի՞նչ երկրաչափական պատկեր է։
   ուղղանկյուն
3. Խորանարդի նիստերից յուրաքանչյուրը ի՞նչ երկրաչափական պատկեր է։
   քառակուսի
4. Քանի՞ քառակուսիներից է բաղկացած խորանարդը։
   6
5. Քանի՞ նիստ ունի խորանարդը։
   6
6. Քանի՞ գագաթ ունի խորանարդը։
   8
7. Քանի՞ կող ունի խորանարդը։
   12
8. Համեմատեք խորանարդը և ուղղանկյունանիստը։
   Նմանություն-տարածական, եռաչափ մարմիններ են ունեն 12 կող, 8 գագաթ  ու  6 նիստ։
   Տարբերություն-Խորանարդի նիստերը քառակուսի են, իսկ ուղանկյունանիստը ուղանկյուն:
9. Ի՞նչ է խորանարդի ծավալը։
   տարողություն:
   
10. Ի՞նչ է ուղղանկյունանիստի ծավալը։
    տարողություն:
11. Որո՞նք են ուղղանկյունանիստի չափումները։
    Լայնություն երկարությու ու բարփժձրություն:
12. Հաշվեք ուղղանկյունանիստի  ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 6 դմ, 7դմ,  11դմ։
    6x7x11=462 դմ խորանարդ
13. Հաշվեք ուղղանկյունանիստի ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝     6 դմ,  18 սմ, 10 սմ։
    10x60x18=1760 դմ խորանարդ
14. Հաշվեք  3 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալը։
    3x3x3=27դմ
15. Հաշվեք  15 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալը։
    15x15x15=3375դմ
16. Հաշվեք ուղղանկյունանիստ ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 11 սմ, 10 սմ, 16 սմ։
    11x10x16=1670դմ խորանարդ
17. Հաշվեք ուղղանկյունանիստ ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 15 մմ, 18 մմ,  6 մմ։
    15x18x6=1620
18. Սիրելի սովորողներ, այժմ կազմեք նմանատիպ առաջադրանքներ։
    1. Հաշվեք ուղղանկյունանիստի  ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 10 դմ, 11դմ,  12դմ։
    10x11x12=1320դմ խորանարդ
    2. Հաշվեք  8 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալը։
    8x8x8=512
    3. Հաշվեք ուղղանկյունանիստ ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 10 մմ, 20 մմ,  5 մմ։
    10x20x5=1000
    
    
    

Նախագծի տևողությունը՝ 23-29 հոկտեմբերի

Նպատակը՝ սովորողների առցանց ուսուցման կազմակերպում, ընտանեկան և անհատական նախագծերի իրականացում։

Խնդիրները՝

Սովորողի ուսումնական գործընթացի կազմակերպում՝ ըստ նախասիրության

Անհատական կամ ընտանեկան նախագծերի իրականացման միջոցով ինքնադրսսևորում

Անհատական նախագծերի իրականացման խթանում

Ընթերցասիրության խթանում

Հետազոտական հմտությունների զարգացում

Ինքնակրթության կազմակերպում և խթանում

Դիտողականության և աշխարհաճանաճողության զարգացում

Աշխատանքային ուղղությունները՝

Ընթերցողական

Թարգմանչական

Ճամփորդական

Հետազոտական

Ստեղծագործական

Անհատական, հետազոտական ( նախագիծը առաջարկում է սովորողը, նրա ընտանիքը)

Աշխատանքի իրականացման քայլերը՝

Սովորողը առաջարկված աշխատանքներից ընտրում է իրեն հետաքրքրող նախագծային առաջադրանքը, կատարում և հրապարակում է իր բլոգում։ Աշխատանքի ընթացքը կարող է առցանց քննարկել դասավանդողի հետ և անհրաժեշտ դիտարկումներ ստանալ։ Աշպատանքի արդյունքը հրապարակվում է բլոգում և հղումը ուղարկում դասավանդողի էլ․ փոստին։Դասավանդողը ամփոփում է իրականացված նախագծերը և լավագույն աշխատանքները հրապարակում դպրոցի ենթակայքում։

Ընթերցողական նախագիծ— Սովորողը ընթերցում և ներկայացնում է իր ընթերցած ստեղծագործությունը։

Համացանցից կամ այլ աղբյուրներից տեղեկություն է հայթայթում ստեղծագործության հեղինակի մասին, գրավոր կամ բանավոր հակիրճ տեղեկություններ և փաստեր է փոխանցում։

Գրավոր կամ բանավոր պատումի տեսքով ներկայացնում է ընթերցած հատվածը, վերլուծում, քննարկում է ստեղծագործության գաղափարը։

Փոքրիկ գովազդային հոլովակ է պատրաստում իր ընթերցած ստեղծագործության մասին և հրապարակում ուսումնական բլոգում։

Թարգմանչական աշխատանք- Սովորողը իրեն հետաքրքրող թեմաներով թարգամանություններ է կատարում և արդյունքը ներկայացնում իր բլոգում։ Արդյունքում հրապարակում է այն աղբյուրը, որից ընտրել է թարգմանության նյութերը։

Գրավոր կամ բանավոր պատմում է կատարած աշխատանքի ընթացքի մասին։

Ճամփորդական նախագիծ- Սովորողը գրավոր կամ բանավոր պատումի տեքսով ներկայացնում է իր աշնանային ճամփորդությունը՝ հետաքրքիր նկարաշարերի կամ տեսապատումների օգնությամբ ամբողջական ուսումնական նյութ պատրաստում։ Աշխատանքը ամբողջացնում է համացանցից կամ այլ աղբյուրներից տեղեկություններ հայթաթելու և իր ճամփորդած վայրի մասին անհատական դիտարկումներ անելու միջոցով։

Ստեղծագործական աշխատանք— Սովորողը ներկայացնում, հրապարակում է իր անհատական ստեղծագործությունները: Կարող է նաև որևէ թեմայի շուրջ կազմել իր անհատական ընթերցարանը, նկարազարդել, հատվածներ ընթերցել և ձայնագրությունը հրապարակել։

Աշունն է եկել արագ արագ,
իր գեղեցիկ գույներով,
քամին թափում է տերևներ,
ծտերը թռնում են տաք երկրներ:

Հոկտեմբերն եկավ շատ արագ,
բոլոր տեևները դեղնեցին,
և գունավորվեցին,
և դառավ շատ գեղեցիկ:

Նոյեմբերն եկավ շատ արագ,
բոլոր տերևները թափեցին,
Աշուն աշուն ինչու գնացիր տուն,
Հիմա ցուրց ձմեռ եկավ բոլորին մրսեցրեց:

Անհատական, հետազոտական ( նախագիծը առաջարկում է սովորողը, նրա ընտանիքը)-Սովորողը հանդես է գալիս ուսումնական, հետազոտական որևէ նախագծով, ներկայացնում իր նախասիրությունները։

Արդյունքը՝

Նախագծային աշխատանքները հրապարակվում են դասավանդողի բլոգում, իսկ լավագույն նախագծերը՝ դպրոցի ենթակայքում։

Իմ ընթերցողական․ հետազոտական աշունը — Մարի Մանուկյան, Արիանա Բարեղամյան, Դավիթ Գևորգյան, Ռոբերտ Աղաջանյան, Արտեմ Ռաֆայելյան, Արտեմ Ռաֆայելյան, Դավիթ Խաչատրյան, Հայկ Բադալյան

Իմ ճամփորդական աշունը— Առաքելյան Մաքս, Գագիկ Ստեփանյան, Ժաննա Մարտիրոսյան

Իմ ընթերցողական, ստեղծագործական աշունը— Եվա Բուդաղյան

Իմ ընթերցողական, թարգմանչական աշունը—Առնո Ադամյան

Սովորողները պատմում են իրենց նախասիրությունների մասին—Միքայել Բանդիկյան, Սերենա Մարգարյան